Klein en krachtig

Onlangs verscheen het nieuwe album van Laura Marling en zoals verwacht is het prachtig. Diverse muziekjournalisten (o.a. Gijsbert Kamer van de Volkskrant) spraken over een meesterwerk en dat is terecht. De pas 23-jarige Marling zingt de sterren van de hemel en haar folkliedjes zijn stuk voor stuk wonderschoon. De zeggingskracht is groot. Opvallend is de open gitaarstemming die ze gebruikt in veel songs en die ze haalde uit de oosterse muziek. 'Once I Was an Eagle' klinkt zowel klein als krachtig. Een beetje zoals Laura Marling oogt.

    

Ane Brun

Een stem waar ik al jaren verliefd op ben is die van Ane Brun. Naast Laura Marling en Gillian Welch een van mijn favoriete zangeressen. De eerste keer dat ik haar live aanschouwde, raakte haar muziek me zeer. De folky liedjes zijn natuurlijk prachtig, maar het zit 'm toch vooral in die stem. Zo zuiver, sereen en sensitief. Onlangs verscheen een nieuwe cd van de Noorse zangeres met liedjes uit de periode 2003-2013. Met daarop ook 'Gillian', een ode aan Gillian Welch. Dit is een van de andere mooie liedjes uit haar repertoire.

Nog een liedje

Omdat kiezen niet mijn sterkste kant is nog een liedje van de nieuwe cd van Rik van den Bosch. Uit dezelfde sessie en net zo mooi.

  

Spaanse folk

Enkele jaren geleden schreef ik een lovende recensie over het album 'Coffee, Cigarettes & Beer' van de Amsterdamse singersongwriter Rik van den Bosch. De eigenzinnige, lyrische americana met een vleugje mexicana beviel me wel. Ik geloof dat Van den Bosch momenteel in Barcelona woont, dus de connectie met Spaanstalige muziek op die cd was niet geheel toevallig. Onlangs verscheen er een nieuw werkje van de rondtrekkende troubadour die ook al eens een fietstocht maakte van New Orleans naar New York. Met de gitaar op zijn rug. Begeleid door een Spaans gezelschap 'The Dandies', heeft Van den Bosch opnieuw een verrassend en veelzijdig album gemaakt. De folk vermengd met Spaanse invloeden klinkt oprecht en verfrissend.


                     

De steentijd

Om te voorkomen dat dit blog een iets te hoog nostalgisch gehalte krijgt: de gruizige en opzwepende woestijnrock van Queens of the Stone Age vormde zoals gezegd een van de hoogtepunten op Pinkpop 2013. Bijzonder knap hoe deze band zowel melodieus als snoeihard kan klinken.  

Gelukzalig

Afgelopen weekeinde was de 44e editie van Pinkpop, vier weken na Pinksteren. Heeft te maken met de toerschema's van de aanwezige bands in combinatie met andere festivals, geloof ik. Op de tv-zender Cultura was een groot deel live te zien. De jaren dat ik er zelf aanwezig was liggen alweer een poosje achter mij. Triggerfinger, Queens of the Stone Age, Masters of Reality, Alt-J, dat waren de bands die dit jaar de meeste indruk op mij maakten. Wat me echter vooral opviel was de gelukzalige blik in de ogen van meisjes van een jaar of 18. Ik vraag me af hoe ik Pinkpop ervoer toen ik die leeftijd had, maar ik kan me niet voorstellen dat ik op die wijze in beeld gebracht had kunnen worden. Sowieso vertoonde ik me nauwelijks in de voorste gelederen: de beste plek was met een biertje ergens languit in het gras. Slechts bij hoge uitzondering waagde ik me aan het front. Ook toen al hield ik meer van muziek dan van een massa. Ik ben uiteindelijk (slechts) drie keer op het festival geweest. Pinkpop 1987 staat me nog helder voor de geest omdat die in mijn toenmalige woonplaats Baarlo plaatstvond. Op Sportpark De Berckt, te voet bereikbaar vanuit mijn ouderlijk huis. Een kletsnatte dag, maar zeker geen slechte editie met Fatal Flowers, Echo & The Bunnymen, Lou Reed, Iggy Pop en Chris Isaak. Het optreden van de laatste kan ik me nog goed herinneren. Schuilend onder een paraplu en wellicht met een gelukzalige glimlach op mijn gezicht ...

           

Exit music

Ongeveer een half jaar geleden maakte Nanne Tepper een einde aan zijn leven. Ik schrok van dat bericht en wist niet dat de schrijver zo onder het leven gebukt ging. Zijn debuut uit 1995, 'De eeuwige jachtvelden', vond ik een intrigerend boek. Vanwege het lyrische taalgebruik en het ongemakkelijk thema (een verhouding tussen broer en zus). Ook zijn tweede boek 'De vaders van de gedachte', een roadmovie in de vorm van een roman (over een vader met zijn zieke dochter), vond ik zeer de moeite waard. Mij leek het alsof er een nieuw Nederlands literair talent was opgestaan. In 2002 verscheen nog de novelle 'De avonturen van Hillebillie Veen' en daarna werd het lange tijd stil rondom Nanne Tepper. Pas veel later hoorde ik dat hij ook muziekrecensies schreef. De muziek van Bonnie 'Prince' Billy omschreef hij ooit zo: "Als de natuur die zijn adem inhoudt." Ik had het graag bedacht. In 'De vaders van de gedachte' is een hele pagina gewijd aan de tekst van 'Exit music (for a film)' van Radiohead. Als ik me goed herinner raken zowel vader als dochter op hetzelfde moment in het lied geëmotioneerd. Ik vond het al een schitterend nummer, maar door het boek van Nanne Tepper kreeg het meerwaarde.

 

Ode aan het leven 

In hun vertrouwde omgeving worden bewoners van zorgcentrum Tolsteeg toegezongen door studenten van de HKU over hun meest dierbare herinneringen.

In de huiskamer van meneer Leenen zingt een student, ritmisch bijgestaan door een medestudent op ovenschaal en -rooster, met enige pathos: "Wie voedt de rijke stinkerd, maar ook de arme stakker? Dat is niemand minder dan uw bloedeigen bakker!" Het lied handelt over Leenens tijd als bakker in de oorlog. Soms gaf hij gratis brood weg. In een jazzy lied voor mevrouw Everaard serveert de zangeres haar, tijdens een bassolo, op theatrale wijze een kopje thee. Het past allemaal bij de opdracht voor de studenten 'Compositie' van de HKU: "Bespreek met een bewoner van een zorgcentrum zijn of haar meest dierbare herinnering, schrijf hierover een libretto, bedenk er passende muziek bij en voer het als mise-en-scène op in het bijzijn van de bewoner." Zo wilde mevrouw IJzendoorn nog eens herinnerd worden aan de kinderliedjes die haar moeder voor haar zong: "Ik laat mijn stem in de kamer klinken, samen in de droom verzinken", klinkt het welluidend uit de mond van een studente die op het bed zit. De bewoners van het zorgcentrum waarderen dit project van de HKU zeer, zo zegt Joyce Vlaming, projectleider Kunst en Cultuur bij Axion, een zorgorganisatie voor ouderen in de regio Utrecht: "Ze zien het als een cadeautje en zijn soms tot tranen geroerd. En een zorghuis beschikt over een archief van universele verhalen. Het is mooi dat die gehoord worden, nu het nog kan."

Stadsblad Utrecht, 29-5-2013

Het afscheid van Tivoli Oudegracht

In juni 2014 opent het nieuwe Muziekpaleis haar deuren. Het roemruchte Tivoli Oudegracht zal na dertig jaar verdwijnen. De programmeur van Tivoli, Johan Gijsen, laat zijn licht schijnen over de verhuizing.

Ooit huisden er een theater en een opvang voor weeskinderen. Krakersrellen begin jaren tachtig leidden uiteindelijk tot de vestiging van poppodium Tivoli in het monumentale pand aan de Oudegracht. Nog een jaar kan de muziekliefhebber er terecht voor zijn favoriete bandje. Gijsen betreurt het afscheid van de concertzaal: "Het is een van de mooiste podia ter wereld. Door het balkon en de intieme sfeer heeft de zaal iets unieks. Bij binnenkomt ruik je: dit is Tivoli!". Getracht wordt wel om de typische Tivoli-ambiance over te brengen naar de nieuwe concertzaal, zo benadrukt hij.

De terugweg

Gisteren was er weer een aflevering van 'De beste singer-songwriter van Nederland'. Ik zal niks meer zeggen over de tranen van de jury (die deze keer achterwege bleven), behalve dit: een lied krijgt voor mij geen meerwaarde als een van de drie geëmotioneerd raakt. Goed, de aflevering van gisteren vond ik iets minder sterk dan de vorige. Maar er zat wel een mooi moment in. Eva Wijnbergen speelde in haar introductiefilmpje 'Look at Miss Ohio' van Gillian Welch. Alleen al daarom mocht ze winnen van mij. Helaas redde haar ingetogen, met lage stem gezongen liedje het niet. Te eentonig, luidde het onterechte verdict. Het mooie is wel dat ik al een paar weken een aanleiding zocht om dat prachtige lied van Gillian Welch op mijn blog te zetten. Ik ben een groot bewonderaar van haar en van Dave Rawlings die haar begeleidt op gitaar. Zeker na het optreden in Paradiso van zo'n anderhalf jaar geleden. Door Gillian Welch (en haar bijdrage aan de soundtrack van 'Cold Mountain') ben ik in aanraking gekomen met (alt)country. Haar muziek blijft betoverend zoals ik onlangs weer eens ervoer, onderweg van Baarlo naar Utrecht. Op de heenweg had ik JJ Cale gedraaid, op de terugweg in het donker was het de beurt aan Gillian Welch.

Joy Division

Gisteren interviewde ik Erny Green, een eigenzinnige en door de wol geverfde Utrechtse muzikant die mijns inziens met iets meer vermogen tot aanpassing een veel groter publiek had kunnen bereiken. Onlangs verscheen zijn nieuwe cd 'Sound of Neonlight'. Op het terras van het Utrechtse café De Stad vertelde de inmiddels 48-jarige Green (echte naam Ernst Grevink) openhartig over de ups and downs in zijn muzikale leven. Een groot deel van het gesprek ging over Joy Division, de band die een grote invloed heeft op het werk van Green. Op zijn 16e hoorde hij de donkere wave van Ian Curtis en kornuiten voor het eerst: op een cassettebandje met liveopnames van het radioprogramma van John Peel bij de BBC. In 2008 trad Green met de Joy Division-coverband 'Closer to Curtis' op als bijprogramma voor de film 'Control' van Anton Corbijn. Tegenwoordig speelt hij samen met o.a. Henk Koorn van Hallo Venray in een andere coverformatie met nummers van Joy Division. Door die film van Corbijn ben ik de band uit Manchester pas echt gaan waarderen. Toen de muziek actueel was vond ik het te donker en te alternatief. Waarschijnlijk was ik er gewoon te jong voor. Nu pas valt me op hoe krachtig, urgent en bijna hypnotiserend die band klinkt.