Over nieuwe geluiden, tijdloze muziek en andere muzikale (en niet muzikale) overpeinzingen.
maandag 28 december 2015
Vlammende Vlamingen en nog wat zoekend Bewilder
Bewilder, de nieuwe band van Maurits Westerik, speelt een thuiswedstrijd in het Utrechtse Ekko. Een propvolle en verwachtingsvolle zaal dus op een avond met wisselende gezichten.
De start van de avond is voortvarend met de Vlaamse band Douglas Firs. Deze formatie, onder de bezielende leiding van de -ietwat studentikoos ogende- Gertjan van Hellemont, speelt met een aanstekelijk enthousiasme een aantal songs van hun nieuwe album The Long Answer is No. De stevige, branievolle countryrock met een gevoelige twist doet het uitstekend in de rap vollopende zaal. Maar ook in het kleine, slechts door akoestische gitaar begeleidde 'That Kind of Thing' staat Van Hellemont zijn mannetje. Wederom een muzikale aanwinst uit België dus.
Uut de bron is de derde cd van Broeder (ofwel Tonnie) Dieleman uit Middelburg. Het album is stijlvol ingebed in een hagelwit boekwerk, met daarin al zijn songteksten tot nog toe, stemmige zwart-witfoto's en enkele illustraties.
Een interview van Dennis Gaens bij Dieleman thuis luidt het geheel in. Gaens ontlokt de enigmatische muzikant mooie frases als: "In mijn liedjes kijkt er bijna altijd iemand uit het raam. Ramen zijn belangrijk voor me", "Het liefst zou ik de hele dag dingen inlijsten", en: "Ik vind het raar dat niet meer bands over vogels zingen." Ook spreekt Dieleman over "God als de grote vogelgeest", zijn voorliefde voor The Pogues en de Zeeuws Vlaamse mysticus Omer Gielliet, naar wie hij een nummers benoemde.
Met haar tweede album 'Uncanny Valley' slaat de Utrechtse Sofie Letitre een andere, meer elektronische koers in. Ze vertelt openhartig over de ontstaanswijze ervan: "Op mijn debuutalbum was ik naakt, nu heb ik kleren aan."
De eerste reacties op Letitres nieuwe album zijn lovend: "We hebben een internationale perspromotor, dus duikt de plaat nu ook op in Bulgarije, Duitsland, de VS en andere landen. En we zijn al bij de BBC gedraaid." Op 'Uncanny Valley' staan tevens een zestal remixes van de oorspronkelijke liedjes, gemaakt door producers uit onder andere Los Angeles en New York: "Die producers hebben weer een heel eigen publiek dat erg enthousiast reageert op de remixes. We kregen zelfs een berichtje uit Mexico met de vraag wanneer we er komen optreden!" Een kleine twee maanden geleden speelde Sofie Letitre met haar band bij DWDD.
Het is een aardige klim naar Cloud Nine, in de nok van TivoliVredenburg, maar de inspanning wordt beloond: JW Roy en Leon Verdonschot zijn prima gastheren op een avond vol gloedvolle americana en inspirerende verhalen.
Onlangs verscheen van JW Roy 'Dry Goods & Groceries', een "roadtrip in muziek en verhalen". Een nieuwe cd en een mooi boekwerk ineen, gelardeerd met prachtige foto's. Liefhebbers van Amerikaanse rootsmuziek, zoals Jan Donkers, John Schoorl, Mart Smeets, Johan Derksen, Bert van de Kamp en Verdonschot zelf doen er hun verhaal. De avond in TivoliVredenburg (geregisseerd door Frank Lammers) staat in het teken van dit boek.
Met twee overvolle zakken oud kranten arriveerde ik bij de oprit van de koster van de Mattheuskerk, in Oog en Al. Met de opbrengst van het oud papier uit de wijk wordt lesmateriaal voor kinderen aangeschaft, en de tuinen rondom de kerk onderhouden. Ik was ook van plan om hem te benaderen voor een interview: over Kerst, de kerk, etc. De Mattheuskerk had weinig te klagen qua bezoekers, meende ik te zien op zondag. De koster kwam net aanlopen. Een kleine, enigszins corpulente man met een brilletje.
Met de voorstelling 'Starman' trekt Sven Ratzke langs de nationale en internationale podia. Woensdag en donderdag speelt de zanger/entertainer zijn Bowie-show in de Utrechtse Stadsschouwburg: "Hij zou het zelf vast erg leuk vinden."
Niet toevallig
Idolaat van David Bowie is Sven Ratzke niet, zo bekent hij, maar de man fascineert hem wel mateloos: "Bowie is altijd als een schim in mijn leven aanwezig geweest. Hij is een mysterie die zichzelf steeds opnieuw uitvindt en geen risico schuwt. David Bowie heeft de moderne popster uitgevonden." Helemaal toevallig is het niet dat Sven Ratzke met een voorstelling over de Britse muzikale kameleon op de proppen komt: "Mijn carrière is begonnen met performances van Brecht, Weil en Brel: die hoor je ook bij Bowie terug. Ook speelde ik in een punkrockshow, 'Hedwig and the Angry Inch', een transseksuele vrouw die erg beïnvloed is door hem. En Bowie droeg in de jaren zeventig vaak maskers, dat heb ik ook veel gedaan. Tijdens een moment van verlichting kwam opeens alles samen."
In de kelder van vakschool Nimeto huist een fraai schildersmuseum, met onder andere een oude schilderwerkplaats en een omvangrijke bibliotheek. Archivaris en oud-docent Jan van Loon wil meer bekendheid voor het museum: "Het is een unieke collectie."
De verzameling van schildersmaterialen is in de loop der jaren ontstaan door schenkingen van oud-docenten en bedrijven. Naast een uitgebreide collectie van voorwerpen uit de schildershistorie is er een Archief-bibliotheek met zo'n drieduizend boekwerken, waarvan sommige eeuwen oud zijn. Van Loon: "Leerlingen mogen de boeken inzien, maar beslist niet meenemen."
Straatnieuws Utrecht: "Je bewijst zo wel iets, als kleine muis."
Het was een primeur die nogal wat stof deed opwaaien: het exclusieve interview van paus Franciscus met het Utrechtse Straatnieuws. Hoofdredacteur Frank Dries: "We hebben wel een beetje geschiedenis geschreven ja."
"Het verhaal ontwikkelt zich nog steeds en ik weet niet waar het eindigt: het is een soort monster dat steeds groter wordt." Aan het woord is Frank Dries, hoofdredacteur van het Straatnieuws: "Ik wist wel dat dit een klapper zou worden. Normaal staan we achter in de rij bij het interviewen van beroemdheden, nu zijn de rollen omgedraaid. Dat verklaart ook het enorme succes: wij zijn maar een kleine muis, dus dan is het al snel groot nieuws." Voor het Straatnieuws komt de wereldwijde aandacht door het interview met de paus op een goed moment: ongeveer een jaar geleden zat de krant nog flink in de penarie vanwege het gegraai in eigen kas door de penningmeester. Dries: "Voorlopig zijn we uit de zorgen."
Met de puntige rock van GEM timmerde hij tien jaar geleden al flink aan de weg, met zijn nieuwe formatie Bewilder gaat hij meer voor de melodie. Een interview met de Utrechtse muzikant Maurits Westerik.
Vlieland
In een café aan de Oudegracht vertelt Maurits Westerik over het ontstaan van Bewilder (in 2013), en over het debuutalbum: "Met een paar muzikale vrienden toog ik naar Vlieland om wat ideeën en demo's uit te werken. Het was niet mijn bedoeling om daar een nieuwe band te beginnen, maar het klikte zo goed dat we besloten Bewilder op te richten." De titel van de cd, 'Dear Island', is een ode aan het Waddeneiland: "Het eiland is heel weids door de zee en de horizon. Dat hoor je op ons album terug. En de vele muzikale wendingen op het album verwijzen naar de diversiteit van Vlieland, net als de sfeer van de liedjes die variëren van dromerig en weemoedig, tot meeslepend, druk en groovy. Ook als band voelen we ons een eiland, gevormd door de wind en de zee."
Een kleine week later zag ik het concert van de Editors, niet in een klein sfeervol kroegje, maar in de niet bijster gezellige kolos de Heineken Music Hall. Ik kende de band niet erg goed, eigenlijk alleen van eerdere Pinkpop- en Lowlandsregistraties op tv waarbij de band (te) regelmatig voorbij kwam. Ik had niet erg hooggespannen verwachtingen vooraf, maar het optreden viel me honderd procent mee. Het begon wat sloompjes met de openingstrack van hun laatste, niet al te sterke laatste cd, maar al snel stapte de band over op hun kenmerkende bombastische rockgeluid met veel invloeden uit the eighties (Simple Minds, U2, Echo & The Bunnymen) dat het wat mij betreft prima deed op het podium, ook al vanwege de overtuigende zang van Tom Smith. Origineel? Nee. Over de top? Regelmatig. Opzwepende liveband met een bij tijd en wijlen behoorlijk sexy geluid? Jazeker.
Andalusië
Eindelijk was ik dan in Sevilla, Codoba, Granada en Ronda: prachtige, levendige steden die bol staan van de cultuur en de muziek. Samen met de culinaire geneugtes en, uiteraard, enkele spetterende flamenco-voorstellingen (in kleine kroegjes met voornamelijk locals en een verdwaalde toerist) resulteerde dit in een bijzonder aangenaam weekje. Ook de autoritten van de ene naar de andere heerlijkheid, door het bergachtige, kale landschap en langs de 'Pueblos blancos' waren een lust voor het oog. En voor het oor, o.a. vanwege deze soundtrack die ons onderweg begeleidde.
donderdag 5 november 2015
Vluchtelingen in Utrecht: een persoonlijk verhaal
Veel vluchtelingen in Utrecht zijn in afwachting van wat er verder gaat gebeuren. Dat geldt ook voor de 33-jarige Syriër Bashar Alkatrib die tijdelijk onderdak heeft in het COA in Oog in Al: "Ik wil het liefst morgen beginnen met zelfstandig leven."
Achtergrond "Ik was al eerder tijdelijk in Nederland, voor studies en een workshop. Toen ik in Syrië werd opgeroepen voor het leger ben ik, in december 2014, gevlucht naar Nederland. Mijn familie -mijn ouders, drie broers en drie zussen- zijn in Damascus gebleven waar het relatief veilig is. Toch ben ik wel bezorgd omdat er soms bommen vallen in de buurt. Ook wordt het leven er harder: er is weinig voedsel en het is erg duur. Als ik terugkeer riskeer ik gevangenisstraf. Ik haat geweld: ik ben activist en geloof in de vredesbeweging. Geweld leidt nooit tot vrede, maar alleen tot meer oorlogen."
Op 10 november moeten de vijfhonderd vluchtelingen in de Jaarbeurs vertrekken, omdat de reguliere activiteiten dan weer starten. Het COA is met de gemeente nog in onderhandeling over een nieuwe (duurzame) locatie: "Onze mening doet er niet toe."
Nieuwe locatie Er valt onder de vluchtelingen in de Jaarbeurs best wel eens een onvertogen woord: "De meeste klachten betreffen de privacy. Dat het niet ideaal is, beseffen wij ook. Maar als je uitlegt dat het een noodsituatie is, en dat we niet willen dat mensen op straat slapen, begrijpen ze het meestal wel." Aan het woord is Ali Honar, locatiemanager bij het COA in Oog in Al dat de opvang regelt van de vluchtelingen in Utrecht. De vijfhonderd die momenteel in de Jaarbeurs onderdak hebben, moeten op 10 november vertrekken. Dan worden de reguliere activiteiten weer gestart. Het is nog niet duidelijk waar ze dan terecht kunnen: de gemeente is met het COA nog in overleg over een nieuwe (en duurzame) locatie.
''Over hoeren en madonna's", luidt de titel van een dichtbundel/fotoboek van Paul Sterk en Lilith. De ondertitel, "Bijbelvrouwen in een ander perspectief", klinkt al iets subtieler. Ook de inhoud van dit boekwerk laveert tussen fijnzinnigheid en grover geschut.
"Het zijn niet de omstandigheden die ons dwarszitten, maar onze vooroordelen hierover", met dit citaat van Marcel Aurelius (vroegere keizer van het Romeinse Rijk) opent het boek 'Over Hoeren en Madonna's' van dichter Paul Sterk en kunstfotografe Lilith. Beide kunstenaars slaan met deze uitspraak een brug naar de clichématige denkbeelden over vrouwen. Om die te bestrijden zetten ze een twaalftal Bijbelse vrouwen centraal. Paul Sterk: "Het is onze bedoeling om Bijbelse vrouwen vanuit een ander, eigentijds perspectief te benaderen."
Aanstaande vrijdag vindt in theater Rood Noot de try-out plaats van de meest droevige liedjes van De Kift, de Nederlandse band die al ruim twintig jaar een volstrekt eigenzinnig geluid laat horen.
De muziek van de Kift valt te typeren als een aanstekelijke, soms kolderieke maar immer bezielde mix van polderpunk, theater en fanfare. Vrolijkheid wordt afgewisseld met diepe treurnis. Nostalgie is nooit ver weg. Eigen teksten schrijven doet de band uit Koog aan de Zaan niet: ze put rijkelijk uit de wereldliteratuur en -poëzie. Frontman Ferry Heijne: "Er zijn al zoveel mooie teksten om me heen, ik zou niet weten hoe ik daar een aanvulling aan moet geven. Ik kan wel heel goed bestaande teksten tot leven wekken." Een grote en vaste schare bewonderaars van De Kift is daar al jarenlang getuige van.
Recensenten en complimenten (waar ze bijna van gaan blozen): een week geleden toonde de Utrechtse zangeres Sofie Letitre me, na afloop van een interessant en gezellig interview bij haar thuis aan de keukentafel, in gezelschap van haar vriend (en mede-bandlid) Ferdy van Singel, een foto waarop ze huilend van geluk stond afgebeeld: het moment dat ze mijn recensie van haar eerste cd 'Back Were We Come From' uit begin 2013 (geschreven voor KindaMuzik) onder ogen kreeg. Een dag later speelde Sofie Letitre in DWDD haar (tegenwoordig elektronisch georiënteerde) muziek en dat deed ze voortreffelijk.
Kovacs
Ook het optreden van Kovacs in het Paard van Troje in Den Haag wist me wel te bekoren. Van een hele andere categorie: meer drama en pathos en referenties naar Amy Winehouse en Grace Jones. Het optreden van de (net als ik in Baarlo (!) geboren, piepjonge zangeres) was zeker niet perfect: het duurde een eeuwigheid aleer ze begon, de erotische dans achter een doorzichtig wit panel had best iets korter gemogen, een onsje drama minder had geen kwaad gekund en het optreden in de bomvolle zaal was aan de korte kant. Maar Kovacs is een talentvolle dame die beschikt over karakteristiek en doorleefd stemgeluid waarmee ze alle kanten op kan: van soulvolle pop tot burleske nachtclubmuziek.
Folkbelofte
Ongeveer een maand geleden zag ik een optreden van een Schotse zangeres waar ik nog even de aandacht op wil vestigen. Op het lichtschip V11 aan de Wijnkade te Rotterdam speelde Rachel Sermanni, een pas 23-jarige folkbelofte. De locatie in de kelder van het schip was al bijzonder sfeervol, het optreden van de eigenzinnige (soms wel iets te babbelzieke) Sermanni bij vlagen schitterend. Haar donkere stemgeluid heeft wel iets weg van Laura Marling en ook haar liedjes neigen naar de onbestemde melancholie van de Engelse singer-songwriter. Ik ben benieuwd hoe Sermanni zich verder ontwikkelt.
donderdag 17 september 2015
"De Nacht van de Poëzie is een soort kerkdienst"
Op 19 sept. vindt in de Grote Zaal van TivoliVredenburg voor de 33e keer de Nacht van de Poëzie plaats. Vrouwkje Tuinman is een van de genodigden. "Ik had er erg op gehoopt, maar het is ook een hele eer."
Ze is ietwat nerveus, bekent de toch door de wol geverfde Utrechtse dichteres/romanschrijfster: "Ik ben een beetje geïmponeerd door de aanwezigheid van Juliette Gréco. Het eerste wat ik dacht toen ik hoorde dat zij zou komen, was: nu kan ik wel inpakken." Behalve de legendarische (inmiddels 88-jarige) chansonnière zijn er ook muzikale optredens van singer-songwriter Benjamin Clementine en harpiste Lavinia Meijer. Cabaretier Mike Boddé brengt een eerbetoon aan de recent overleden tekstdichter Drs. P., en er is een gastoptreden van de Haïtiaanse voodoopriester Erol Josué: Tuinman over de entr'actes die al sinds jaar een dag een vast onderdeel vormen van de poëzienacht: "Na een paar dichters gehoord te hebben zit je wel vol, het is heel fijn dat er dan even een totale andere wereld komt."
In de buitenlucht, op een kleedje en met een bak popcorn naar een film kijken: De Brommerbios vertoont (korte) animaties, documentaires en experimentele films op locatie. Volle vaart
Een bakbrommer uit de jaren zeventig die dienst doet als openluchtbioscoop: Voor dit idee ontvingen programmamaker Lotte Walrave en ruimtelijk ontwerper Maarten Slot een aanmoedigingsprijs van 10.000 euro. Walrave is werkzaam bij filmmuseum Eye in Amsterdam en groot filmliefhebber: "Het is jammer dat veel films van jonge, veelbelovende filmmakers slechts door weinigen gezien worden. Ze draaien even in de bioscoop en verdwijnen dan weer." De Brommerbios projecteert op locatie (veelal korte) animaties, documentaires en experimentele films. Walrave: "Vorig jaar augustus zijn we van start gegaan, maar toen werd het al snel te koud buiten. Maar nu gaan we met volle vaart vooruit!"
1 september vertrekt Utrechter Rick Creemers, vanaf de Domtoren, voor een solo fietstocht van 55.000 kilometer rond de wereld. In twee jaar tijd doorkruist hij 53 landen. Op de valreep stelde het Stadsblad hem nog enkele vragen.
Hoe bereid je je voor? "Fietsen, fietsen en nog eens fietsen. Mentaal en fysiek moet ik top zijn. Mijn knieën moeten wennen aan de vele ronddraaiende bewegingen en mijn billen aan het zadel. Verder ren, 'spin' en zwem ik veel zodat ik in topvorm blijf."
Waarom ga je deze tocht maken? "Vanaf mijn zesde wil ik al op wereldreis. De vrijheid, de verschillende culturen en het constante avontuur trekken me enorm. Ik heb vroeger veel gereisd met mijn ouders, en toen ik ontdekte dat mijn opa ook grote afstanden heeft gefietst twijfelde ik niet langer: ik ga die langgekoesterde wereldreis maken!"
Op 19 augustus vertrekt de grootste Nederlandse poolexpeditie ooit naar Spitsbergen, met als doel de klimaatverandering in kaart te brengen. Aan boord is ook de Utrechtse filmmaker Udo Prinsen.
De poolexpeditie, genaamd SEES (Netherlands Scientific Expedition Edgeoya Spitsbergen), is een initiatief van het Arctisch Centrum van de Rijksuniversiteit Groningen en het Willem Barentsz Pool instituut. Toen Udo Prinsen hoorde over de expeditie, was hij meteen enthousiast: "Ik wilde al heel lang naar Spitsbergen, het is een magische plek." Het lukte de Utrechter om ("als kunstmaker") een plekje voor het schip 'Ortelius' te bemachtigen. Volgende week vertrekt hij, in het gezelschap van wetenschappers, kunstenaars, beleidsmakers, journalisten én toeristen, vanuit de hoofdstad van Spitsbergen, Longyearbyen, naar het oostelijke eiland Edgeøya.
Cisca de Ruiter is al jaren gefascineerd door woonschepen en schreef een boek over de markante, en Utrecht oudste woonboot 'Ora et Labora'.
Vrijheid
De fascinatie voor woonboten ontstond tijdens haar jeugdjaren toen ze vriendjes en vriendinnetjes er op zag wonen. Rond haar twintigste bewoonde ze zelf, in Utrecht, voor het eerst een woonschip: "De buitenwereld keek raar tegen me aan, opeens ben je een ander soort burger. Veel mensen vinden het toch armoedig." Momenteel woont De Ruiter met veel genoegen op een woonboot aan de Vechtdijk: "Je ervaart hier een gevoel van vrijheid omdat je midden in de natuur woont. Als het stormt, leef ik mee met de wind en met het water. En het vrije zicht is natuurlijk prachtig."
Voormalig tennisprof Sjeng Schalken verzorgt op zaterdag 25 juli bij tennisclub Domstad een clinic voor recreanten. "Ik geef een of twee kleine tactische tips, waarmee een speler al snel vooruitgang boekt."
Als een van Neerlands beste tennissers ooit is Sjeng Schalken een prima uithangbord om de sport, die aan populariteit verliest, een impuls te geven: "We moeten de tennissport actief benaderen. Daarom organiseer ik, voor tennissers van alle niveaus en leeftijden, gratis clinics op plekken waar veel gespeeld wordt." Zaterdag vormt T.C. Domstad in Oog in Al, een van de grootste tennisclubs van Utrecht en omstreken, het decor. Trainers van die club geven die dag tennislessen, met als doel om erna Schalken te kunnen verslaan: "Soms slaan ze tegen mij de bal van hun leven, haha."
"Thijs Heij: mijn vrijheid als kunstenaar is in het geding."
De Utrechtse muzikant Thijs Heij is boos. Zijn EP met een naaktfoto op de hoes wordt geweigerd op iTunes en Spotify. Aan het Stadsblad doet Heij zijn verhaal: "Preutse mannen in pakken creëren een steeds nauwere standaard."
Wat is er precies aan de hand?
"Voor mijn nieuwe mini-album, getiteld 'eePee', heb ik een foto van een beeldschone, naakte vrouw, gemaakt door Jeroen Bronckers, gebruikt als albumhoes. Maar CDBaby, een bedrijf dat muziek verspreidt over de hele wereld, heeft mijn hoes afgekeurd. Platformen als iTunes en Spotify hebben bepaalde richtlijnen over het verspreiden van beeldmateriaal waarop naakt te zien is. In hun ogen valt mijn hoes onder 'pornografie', in mijn ogen is het een prachtige, stijlvolle foto."
Alsof ze het erom doet: optreden in de kleine, intieme zaal van Paradiso en dan een vrij stevige rockshow spelen. Roosbeefs wegen zijn ondoorgrondelijk, maar immer vermakelijk en interessant.
Met een luide oerkreet begroet ze de volle zaal. De in het zwart geklede zangeres (tegenwoordig woonachtig in Antwerpen) zet vervolgens kalm in met de eerste drie songs van haar laatste, ingetogen cd Kalf: 'Amerika', 'Controleer Mij' en 'Ik Wil Je Dragen'. Al snel wordt duidelijk dat het geluid vanavond een stukje steviger is dan op dat album. Haar drie mannelijke (waarvan twee Belgische) kompanen staan garant voor een strakke, en soms vrij stevige begeleiding. De presentatie van Roosbeef is, zoals altijd, wat onbeholpen, maar niet van humor gespeend: "Een half jaar geleden stond ik nog in de kleine zaal en nu hier!"
Meer en meer raakt Utrecht in de ban van de Tourstart: de vooractiviteiten buitelen over elkaar heen. De Utrechtse wielerkenner Frank Heinen schreef in 2014 een boek over vergeten tourhelden: 'Uit Koers'. Een dezer dagen verschijnt er een nieuwe (midprice) editie.
Wildwestbar
Ruim 340 bladzijdes over 'vergeten renners' telt het boek. De ene ex-coureur ontpopt zich tot vertegenwoordiger in verrassingseieren, de andere begint een erotische wildwestbar. Heinen: "Wielrenners ervaren hun hoogtepunt op relatief jonge leeftijd. Als ze uit de sport stappen moet alles anders. De rest is dan een tweede keuze: het wordt nooit meer zo mooi. Dat fascineert me." Veel van de verhalen publiceerde hij eerder op de wielerblog 'Het is Koers': "Kranten en bladen zijn toch voornamelijk geïnteresseerd in nieuwsverhalen. Op dit weblog kon ik vrijelijk experimenteren met vorm en inhoud."
Verrassen doet een nieuwe cd van Calexico niet meer snel: de band uit Tucson, Arizona staat al zo'n twee decennia garant voor een fijnzinnige mix van americana en mariachi, ofwel mexicana. Nieuwe ingrediënten worden nog slechts mondjesmaat toegevoegd aan het door de jaren heen geperfectioneerde geluid van de band.
Ritselend en stoffig
Edge Of The Sun opent Calexico fraai met een, door trompetten en synths opgetilde popsong 'Falling From the Skies.' Afrikaanse woestijnblues lijkt vervolgens de toon te zetten in 'Bullet & Rocks', maar melodie, samenzang en trompetten klinken gaandeweg weer erg vertrouwd.
Knap is het hoe de band er steeds weer in slaagt om smaakvol, maar niet gelikt te klinken. Dat resulteert ook nu weer in ritselende gitaartjes, stoffige drums en aanzwellende trompetten. De toonzetting op de cd (verrassend genoeg de eerste die daadwerkelijk in Mexico is geschreven en opgenomen) is zoals immer veelal melancholisch, ook al door de altijd wat ijle en ingehouden, maar wel altijd haarzuivere zang van Joey Burns.
Een kleine ode aan de onlangs overleden woordkunstenaar Drs. P.
Paris, Texas
'Paris, Texas' zag ik voor het eerst toen ik een jaar of 16 was, in een Venlose bioscoop. De film maakte toen grote indruk, door de slepende slide van Ry Cooder natuurlijk, maar ook door de aanwezigheid van de ravissante Nastassja Kinski in de lang uitgesponnen slotscene. Een paar dagen geleden herzag ik met veel genoegen de film van Wim Wenders. Prachtige fotografie van de Nederlandse cameraman Robby Müller, een intrigerend verhaal, geestige en intelligente dialogen: de film heeft alles wat een film zo mooi kan maken. Het tempo is aan de lage kant, maar dat voelde weldadig aan. Een van de mooiste films die ik ken.
Orphee et Eurydice
Ik ben geen kenner en ook niet een enorme liefhebber van opera, maar 'Orphee et Eurydice' van Christoph Willibald Gluck, uitgevoerd door de Nederlandse Reisopera op 26 mei j.l. in de schouwburg van Arnhem, was werkelijk fenomenaal.
Vanaf de eerste tonen tot het slotakkoord was ik geïntrigeerd en bij vlagen ontroerd. Prachtige muziek (gezongen door solisten en door een imposant koor), een fraai decor (een schuin aflopende, kale vlakte met in het midden een grote kuil die dienst deed als graf en als toegang tot de onderwereld), en een beeldschone choreografie (een grote groep lenige mannen en vrouwen die halsbrekende toeren moesten uithalen om -tegelijk zingend, dansend of kruipend- niet van het podium te kukelen). Het verhaal is bekend: Tijdens het huwelijk verliest de zanger Orpheus zijn geliefde Eurydice. Hij is ontroostbaar en vervloekt de goden die haar hebben ontnomen. Amor geeft hem een kans haar terug te halen uit de onderwereld: met zijn lier en zang zal hij dan de furiën moeten temmen, en hij mag haar niet aankijken zolang ze in de onderwereld zijn. Het lukt Orpheus om zijn geliefde te bereiken, maar zij is zo ontstemd over de haar negerende Orpheus dat ze besluit terug te keren. Dan kijkt hij haar aan sterft ze voor de tweede keer. Orpheus wil zichzelf doden, maar Amor wekt Eurydice weer tot leven zodat beide zijn herenigd.
Het verhaal an sich is al mooi, maar door de vaak hartverscheurende muziek, de in slowmotion bewegende schimmen tegen dat sobere, maar indrukwekkende en regelmatig van kleur wisselende decor werd het een ervaring die me nog lang bij zal blijven.
maandag 15 juni 2015
1 jaar TivoliVredenburg: "Het kuiken is pas net uit het ei"
13 juni bestaat TivoliVredenburg 1 jaar. Dit wordt gevierd met het TivoliVredenburg Festival – Wij zijn 1. Stadsblad vroeg vier optredende acts naar hun mening over het nieuwe TivoliVredenburg.
Holland Baroque Society (klassieke muziek), speelt in de Hertz- zaal.
Over de zaal
Tineke Steenbrink, klavecimbel en orgel: "Deze zaal is een droom voor elke musicus en voelt als een warm bad: Intiem en persoonlijk en het contact met het publiek is heel close. Het liefst heb ik wel de achterwand open, zodat je de stad binnen ziet komen en de zonsondergang meekrijgt."
Over TivoliVredenburg
"Zo'n nieuwe combinatie van zalen moet groeien en zijn plek vinden in de stad. Het kuiken is pas net uit het ei, en nog niet uit het nest. Er zijn veel tegenslagen geweest, maar de locatie, de hoeveelheid zalen en de mogelijkheden van TivoliVredenburg zijn uniek."
Al enkele decennia is de Utrechtse tekenaar Jos Collignon een markant politiek gezicht van de Volkskrant: "Een geslaagde tekening van mij begrijp je binnen vijf seconden."
Op een recente spotprent van Jos Collignon wenkt een welgestelde man in een restaurant, met "Europa" geschreven op zijn pak, gepikeerd de ober: er steekt een minuscuul (donker) handje uit zijn soep: Politiek tekenaar Jos Collignon fileert hier genadeloos de lakse attitude van Europa ten aanzien van de vele (verdronken) bootvluchtelingen op de Middellandse Zee. Sinds eind jaren zeventig alweer legt de Utrechter (eerst in het NRC Handelsblad en vanaf 1980 in de Volkskrant) met zijn spotprenten messcherp de politieke actualiteit bloot.
Twee luikjes
In zijn tekeningen confronteert Collignon vaak twee actuele onderwerpen met elkaar, zodat in het hoofd van de lezer "twee luikjes tegen elkaar moeten worden opengezet", zoals zijn website treffend omschrijft. Collignon:"Ik gebruik een soort code die de lezer moet kennen inderdaad. Een geslaagde tekening van mij heb je binnen vijf seconden door." Is zijn stijl erg veranderd door de jaren heen? "Ik ken weinig tekenaars met zo'n groot verschil tussen de begintijd en de latere periode. Aanvankelijk imiteerde ik vooral de Angelsaksische politieke tekenaars, pas na een jaar of vijf heb ik mijn eigen stijl ontwikkeld."
De opzwepende blues van My Baby blijft niet onopgemerkt: de voor tweederde Nederlandse formatie werd al gedraaid op de BBC en trad intussen op in zo'n zestien landen.
Begin dit jaar volgde een tour door 'halve thuis' Nieuw-Zeeland en recentelijk trad My Baby in Groot Brittannië op met vermaard bluesman Seasick Steve. Ook fungeerde het drietal als begeleidingsband bij de laatste (verrassend sterke) cd van Henny Vrienten.
Heidense gospel
Niet alleen live staat de hippe blues van My Baby als een huis, ook op cd blijft de band fier overeind. Op het (overigens voortreffelijk geschreven) inlegvel bij hun nieuwe cd is te lezen: "Shamanaid is als een psychedelische reis door ruimte en tijd, van folk en roots, vol inheemse klanken. Een heidense gospel met de tracks als hedendaagse 'spirituals." Een treffende omschrijving. Shamanaid klinkt iets basaler dan de ijzersterke voorganger No Depression, maar er is ook veel bij hetzelfde gebleven.
Zaterdag 23 mei organiseert het label Sublunary voor de tweede keer een clubavond in Poema, met minimal, deep tech house en dubtechno. "Met beats die door je lichaam dreunen en een aankleding die als eye-candy op je netvlies zal worden geprojecteerd."
Pioniers "Het unieke van deze clubavond is de totaalbeleving. Met ons artwork maken we de muziek ook visueel." Grafisch vormgever Bob Hensen is verantwoordelijk voor de aankleding van Club Poema en heeft zijn strategie al klaar: "Ik ga een abstract lijnenspel door de club projecteren, gebaseerd op het ritme van de muziek." Samen met labeleigenaar/dj Ashley Haak en labelassistent Martijn Embrechts organiseert hij de avond. De muziek wordt verzorgd door een aantal dj's die gespecialiseerd zijn in dubtechno, de rustige variant van de techno. Het genre is momenteel erg populair in het buitenland en sterk in opkomst in Nederland: "Door het organiseren van deze clubavond zijn we een soort pioniers."
Samen met een vriend uit Rotterdam die eveneens een detentieverleden heeft, zet de Utrechtse Karim Boulidam zich in om ex-gedetineerden (en kwetsbare jongeren) op het rechte pad te houden.
Tweede kans
"Ex-gedetineerden hebben vaak moeilijkheden om terug te keren in de maatschappij. Vaak geldt het motto: eens een dief, altijd een dief. Daar willen wij verandering in brengen." Aan het woord is Karim Boulidam, een van de twee oprichters van 'Made in Prison', een nieuw magazine over detentie en terugkeer: "Mensen die vrijkomen worden dikwijls dubbel gestraft: zonder een verklaring van goed gedrag kom je bijna nergens aan de slag. Wij willen die groep een eerlijke tweede kans bieden." Boulidam is 'ervaringsdeskundige': ruim 1460 dagen bracht hij door in de cel. Het motiveert hem extra om mensen met een detentieverleden te helpen: "Ik heb dertien jaar van mij leven verspild en heb dus wat in te halen."
Soms kan een bandnaam je triggeren. Dat is het geval bij The Hubschrauber, een band uit Nijmegen met een benaming die je eerder zou verwachten voor een personage in een film van The Coen Brothers. Maar achter de wat eigenaardige bandnaam schuilt een veelbelovende indieformatie uit Nijmegen.
Uit die contreien verschijnt wel vaker iets interessant, denk maar aan De Staat en Roosbeef. 'I Want To Buy A Farm With You' is de tweede ep van The Hubschrauber, met daarop vijf volwaardige nummers en twee intermezzi. Openingstrack 'Euphoria' ademt het weerbarstige en tevens sexy geluid van een band als dEUS. Andere referenten op dit mini-album zijn The National, Eels, Elliott Smith en Sparklehorse.
Het vijftal van The Hubschrauber beschikt over een fijn gevoel voor transparante, rafelige indiesongs, met pakkende melodieën en sprankelende (soms licht ontsporende) gitaarlijnen. Op de zang van de band valt ook weinig aan te merken. 'Donker maar hoopvol', zo omschrijft The Hubschrauber zelf hun muziek. Hoe dan ook: 'I Want To Buy A Farm With You' is een EP die beklijft.
Utrechtse student helpt bij bouw van zonnewagen.
Een dag voor de zonsverduistering, op 19 maart, begon Utrechter Emiel Lorist samen met zijn team met de ontwikkeling en bouw van (mogelijk) s' werelds snelste zonneracewagen.
Samen met veertien medestudenten van de TU te Delft vormt de Utrechter het Nuon Solar Team, dat op 18 oktober de wereldtitel gaat verdedigen tijdens de World Solar Challenge: een race dwars door Australië voor auto's die rijden op zonne-energie. In deze vijfdaagse wedstrijd over ruim drieduizend kilometer, die om de twee jaar plaatsvindt, starten de auto's in Darwin en passeren bij Adelaide de finish.
Fotograaf Gert-Jan Peddemors reisde een half jaar met zijn camera door de voormalig Sovjet-staten, met als resultaat het vuistdikke fotoboek 'Op eigen benen.'
Brood op de plank Vergezeld door een zevental oud-studenten journalistiek, die om beurten de geschreven verhalen leverden voor het fotoboek, trok Peddemors (tevens docent fotografie aan de School voor Journalistiek ) van februari tot en met augustus 2013 door de voormalige Sovjet Unie. Doel van de reis: achterhalen of de jonge republieken -na de val van de Sovjet Unie- hun eigen identiteit hebben hervonden: "Tot mijn verbazing verlangden veel mensen terug naar de communistische tijd. Ik had verwacht dat ze de huidige vrijheid meer zouden koesteren." Toch begrijpt hij die nostalgische gevoelens wel: "Veel boeren waren toen beter af en willen nu gewoon brood op de plank. De vrijheid om je politiek te kunnen uiten is dan minder van belang."
Zijn grote passie – muziek – speelt slechts een bescheiden rol in de debuutroman van popjournalist Leon Verdonschot. 'Alles van elkaar' verhaalt over een mannenvriendschap die onder hoogspanning staat.
'Ze weet het.'
'Sorry?'
'Ze weet het.'
'Ze weet wát?'
'Alles.'
'Hoe bedoel je álles?'
'Ze weet alles. Ze heeft mijn mails gelezen.'
Het staccato intro van 'Alles van elkaar' roept (zoals het hoort) de nodige vraagtekens op bij de lezer, maar omvat tevens (in een notendop) de kern van het relaas dat volgt: bij toeval (?) leest de geliefde van de beste vriend van de ik-persoon een omvangrijke mailwisseling tussen beiden, hetgeen hun vriendschap danig onder druk zet. Al lijkt de entree van deze vrouw in het leven van de twee al eerder gevoelig te liggen: 'Vertel eens over die Kaat.' ' Ze is heel bijzonder.' 'Bijzonder? Mijn god. Dat woord gebruiken ouders van een mongooltje voor hun kind.' Wat er zoal besproken kan zijn tussen de twee vrienden in de gehate e-mails wordt in een kleine tweehonderd pagina's uit de doeken gedaan.
Onlangs won de Nederlandse jeugdfilm 'Alles Mag' een Emmy. De Utrechtse regisseur Steven Wouterlood sprak met het Stadsblad over het onvoorziene succes van deze korte film.
Feestje "Tijdens het maken hadden we wel al wel het idee: dit wordt iets bijzonders. Maar dat de film zoveel waardering zou krijgen en mensen over de hele wereld zou ontroeren, hadden we echt niet verwacht. Ook al omdat het over zo'n typisch Nederlands verschijnsel als 'carnaval' gaat." Weliswaar had de film wereldwijd al diverse prijzen in de wacht gesleept (o.a. in Tokyo, Oberhausen en Toronto), de Emmy ("de Oscar voor de tv-film") kwam toch als een enorme verrassing: Wouterlood: "Ja, dat is een aardig feestje geworden in New York, na de bekendmaking!"
De elfde dichtbundel van Ingmar Heytze staat in het teken van zijn huidige vaderschap: "Ach, ik heb nog genoeg middagen over waarop ik in een grand café kan zitten doen of ik zit te dichten."
Wanneer besloot je om een hele dichtbundel aan je vaderschap te wijden? "Toen ik een paar weken achter elkaar rond vier uur 's ochtends wakker was geworden en begonnen met gedichten schrijven, omdat ik werkelijk niet anders kon. Eerst dacht ik: oké, een paar gedichten. Daarna: misschien een cyclus. En op een ochtend kon ik er niet meer omheen dat de nieuwe bundel daarover moest gaan. Er kwam letterlijk niets anders meer uit."
Na 105 jaar sluit op 31 maart de oudste, nog draaiende bioscoop van Nederland, Wolff Camera in Utrecht haar deuren. Onder (oud)medewerkers en bezoekers overheersen nostalgische gevoelens, maar er is ook realisme.
Een foto-expositie in de foyer biedt bezoekers de komende maand een mooi beeld van het roemrijke verleden van Bioscoop Wolff Camera. Zo werd er in 1927 de eerste geluidsfilm gedraaid en vormde de bios vijf jaar lang het decor voor de 'Cinemanifestatie', de voorloper van het Nederlands Filmfestival. Nationale en internationale filmsterren en regisseurs vonden in die periode de weg over de rode loper, zoals Monique van de Ven, Audrey Hepburn, Horst Tappert en Pier Paolo Pasolini.
Het idee ontstond tijdens een fietstocht door Berlijn: fotograferen van portiekdeuren en er een collage van maken. In Parijs en Amsterdam deed Werner Urban hetzelfde, en onlangs was het de beurt aan Utrecht.
Canvas
Van origine is Werner Urban geen fotograaf, maar producer, labeleigenaar en 'geluidenverzamelaar': in leegstaande fabriekspanden en op andere desolate terreinen maakt hij geluidsopnames voor zijn samples: "Toen ik in Berlijn was om nieuwe geluiden te vangen, raakte ik in de ban van al die massieve, grote voordeuren die vaak fungeren als canvas voor plakkaten en stickers." Hij besloot als aandenken aan de stad een fotocollectie te maken, bedacht een stramien voor een poster, en zette een foto van een geprint exemplaar op Facebook: "Ik kreeg meteen veel enthousiaste reacties van mensen die er een wilden kopen. Toen besloot ik ermee door te gaan."
Hush is de titel van de opvolger van het verrassende sterke debuut van de Utrechtse formatie My Blue Van, dat twee jaar geleden het licht zag. Een afgeladen Ekko was onlangs getuige van de cd-presentatie. Dat het concert - voornamelijk vanwege een slecht geluid- niet helemaal aan de verwachtingen voldeed, doet verder niks af aan de kwaliteit van de cd.
Ekko is aardig volgelopen voor de cd-presentatie van de Utrechtse band My Blue Van. Onlangs bracht het drietal het tweede album Hush uit, dat voortborduurt op het krachtige debuut 'As Colours Change': stevige, alternatieve bluesrock met invloeden uit de grunge. Zowel steady als gruizig.
Het instrumentale, oosters getinte titelnummer vormt de opmaat voor een redelijk geslaagde show. Het drietal heeft alles in zich om het ver te schoppen: sterke songs, prima muzikanten en een overtuigende liveperformance. Toch komt het er vanavond niet helemaal uit.
Twee vrijdagen in de maand biedt de Kargadoor onder de noemer Kargalive een podium aan singer-songwriters en akoestische bands. De gastheer is Eric Devries die zelf ook het voorprogramma verzorgt: "De muzikanten moeten wel iets te vertellen hebben." Ergernis
Devries: "In Nijmegen organiseerde ik al enige tijd luisterconcerten toen ik in Utrecht werd gevraagd om hetzelfde te doen. Mijn doel: mensen naar singer-songwriters laten luisteren zonder geouwehoer erdoor heen." Want net als voor veel andere concertgangers die puur voor de muziek komen, is het voortdurende geklets van bezoekers voor Devries een bron van ergernis: "Het lijkt wel of je er tegenwoordig alleen maar bij hoeft te zijn geweest: Een beetje ouwehoeren, een foto maken en klaar. Maar als je veertig euro voor een optreden betaalt, is het niet fijn als mensen in je nek staan te brullen."
M.P.O. Books blijft ook in zijn nieuwe boek dicht bij huis
Onlangs verscheen een nieuwe misdaadroman van de Utrechtse schrijver M.P.O. Books: 'Cruise Control': Op een zomeravond wordt op een recreatieterrein in Leusden een homo doodgeschoten …
Sherlock Holmes
Voor de auteur was het schrijfwerk bepaald geen sinecure: het kostte hem zo'n tweeduizend uur om de roman te voltooien: "Tien jaar geleden ben ik er al aan begonnen, maar van die eerste versie is maar een klein deel overgebleven. Om de spanning er langer in te houden ben ik gaan schuiven met perspectieven."
Schrijven doet de veertiger Books nu 25 jaar. Op de middelbare school ontstond zijn voorkeur voor de misdaadroman: "De boeken op de verplichte lijst spraken me niet aan, ik hield van Sherlock Holmes. Omdat er niet zo veel goede detectiveverhalen waren, ben ik ze zelf maar gaan schrijven."
Het is geen onbekend fenomeen in Utrecht: de zwermen spreeuwen die het luchtruim boven de stad inkleuren. Natuurdocumentairemaker Dick Harrewijn maakte er, samen met een aantal creatieve wijkbewoners, een minidocumentaire over: 'Safety in Numbers'.
Enkele jaren geleden konden wijkbewoners van Lunetten en Hoograven al genieten van het indrukwekkende samenspel van zwermen spreeuwen die roofvogels proberen te misleiden. In het voorjaar van 2014 streken duizenden spreeuwen op doortocht neer in Kanaleneiland. Filmmaker Dick Harrewijn aanschouwde het natuurverschijnsel tijdens een wandeling door de wijk: "Ik heb al veel mooie beelden van spreeuwenzwermen op de plank liggen, maar een kans als deze, zo dicht bij huis, kon ik niet laten lopen."
De toeloop is ietsjes minder groot dan tijdens zijn succesperiode in de
jaren tachtig, maar ook voor een intiem solo-optreden van Henny Vrienten in
TivoliVredenburg moeten er stoelen worden bijgeplaatst.
Na 23 jaar
verscheen er weer eens soloplaat van Henny Vrienten. In de tussentijd hield de
voormalige voorman van Nederlands meest succesvolle bandje ooit zich bezig met
filmmuziek, musicals en kinderliedjes voor Sesamstraat en Het Klokhuis. En
Toch is de titel van het bijzonder aardige nieuwe album, dat soepel laveert
tussen luchtige onbekommerdheid en breekbare intimiteit.
Door de wol geverfd De
'macho' van weleer is al lang niet meer: Henny Vrienten is tegenwoordig de
bescheidenheid zelve. Zo grossiert hij vanavond in loftuitingen voor zijn
begeleidingsband (met o.a. zoon Xander op basgitaar en de gitaristen Jan
Hendriks -ja, die van Doe Maar- en Theo Sieben). De ingetogen liedjes en de
intieme setting in de Hertzaal van TivoliVredenburg lenen zich ook niet voor
overdadig branievertoon. Bovendien is Vrienten met zijn 66 jaar niet meer
piepjong …
Enkele weken geleden overleed Joe Cocker. Het zou eigenlijk ongepast zijn om op dit blog niet te refereren aan zijn verscheiden. Met zijn markante stem heeft hij zich een aanzienlijk aantal reeds bestaande songs op indrukwekkende wijze eigen gemaakt. De laatste jaren beluisterde ik zijn muziek nog maar zelden, maar toen ik een jaar of 18/19 was heb ik zijn nummers grijsgedraaid. Bij voorkeur met groot volume in de auto, maar ook tijdens gezellige video-avonden met vrienden van toentertijd ...
Top 6 van 2014
Vanwege een verhuizing en aanverwante zaken heb ik in 2014 het een en ander gemist op muzikaal gebied. Vandaar geen top 10 dit jaar, maar een top 6. 1. John Fullbright - Songs
Een van de grootste singer-songwritertalenten van deze generatie. Ook het tweede studioalbum van de midtwintiger met doorleefde stem puilt uit van de gevoelige prachtsongs.
Hem kennen we van de vele mooie en somtijds messcherpe liedjes (onder zijn
eigen naam Jaap Fischer en als Joop Visser), zij is voor het grote publiek
minder bekend. Samen vormen ze sinds twaalf jaar een opmerkelijk duo: Joop
Visser en Jessica van Noord. Met een repertoire dat varieert van milde
melancholie en ironie tot venijnige spot.
Hoe hebben jullie elkaar eigenlijk ontmoet? Jessica: "We kwamen elkaar tegen
bij het klassieke koor waar we allebei zingen. Voor mij was het allemaal nieuw:
het zingen, de meerstemmige muziek, de tweestemmige duetten. De liedjes van Joop
kende ik niet en ik ben er nog steeds verbaasd over dat juist hij mij eruit
pikte om eens samen te gaan zingen. Dat is nu 12 jaar geleden."
Joop: "Toen ik een keer moest optreden in Utrecht vroeg ik Jessica om een
paar nummers mee te zingen. Het publiek was erg enthousiast en de geluidsman
zei: "Jullie stemmen passen mooi bij elkaar, daar moet je mee doorgaan." En dus
zijn we samen verder gegaan."
Interview: De eigen weg van singer-songwriter Thijs Heij
Recht voor zijn raap. Zo kun je de muziek van Thijs Heij het best omschrijven. Zijn deelname aan 'De Beste Singer-Songwriter van Nederland' heeft hem geen windeieren gelegd.
Hoewel hij in de voorronde van de talentenjacht strandde, is zijn lied 'Als Iets in de Knoop Zit, Maak Er Dan Niet Nog een Knoop In' niet onopgemerkt gebleven. Jurylid Eric Corton roemde de eigenheid van de Utrechter. Heij: "Ik hou eigenlijk helemaal niet van dat soort programma's. Mijn instelling is altijd geweest: ik zoek wel mijn eigen weg." Toch meldde hij zich aan ('met een knipoog') en werd hij - uit 750 kandidaten en met 31 anderen - geselecteerd. Over het programma van Giel Beelen is hij wel lovend: "Dit is eerlijke tv zonder wurgcontract. Je wordt er als artiest en als muzikant gerespecteerd."
Een jeugdige bezoeker in de — aanzienlijke — rij voor de ingang van
Paradiso vindt de muziek van dEUS eigenlijk te veel voortkabbelen. Hij is
meegesleept door zijn vriendin bekent hij, maar de jongen zal nog raar opkijken
vanavond: Na twintig jaar is het vuur nog lang niet gedoofd bij de Vlaamse band.
Ontwikkeling Naar aanleiding van hun
twintigjarig bestaan verscheen onlangs een fijne compilatie met de beste dertig
(!) songs van Tom Barman en kornuiten. In een uitverkocht Paradiso speelt de
band twee achtereenvolgende avonden een twintigtal songs uit dat rijke verleden.
Mooi is het om te horen welke ontwikkeling dEUS in die jaren heeft doorgemaakt:
van weerbarstige en (niet zelden) vrij luidruchtige alternatieve rock, via
avant-garde tot het meer gepolijste, soms zelfs wat bombastische geluid van hun
laatste albums, dat steeds vaker gebaseerd is op een groove. Dat de band al lang
niet meer zo progressief is als in de jaren negentig weerhoudt ze er niet van om
vanavond de pannen van het dak te spelen.
